سامانه مؤدیان مالیاتی چیست؟
از مهم‌ترین تصمیم‌ها و اقدامات دولت و سازمان امور مالیاتی، ارائه سامانه مؤدیان مالیاتی است که به علت رفع مشکل فرار مالیاتی مؤدیان و همچنین افزایش درآمدهای مالیاتی، مورد تصریح قانون نیز قرار گرفته است. این قانون برای بار اول در آبان سال 1398 به تصویب شورای نگهبان رسید تا پس از پانزده ماه اجرایی شود، اما سامانه اختصاصی جهت اجرای این قانون در نهایت در سال 1401 راه‌اندازی شد. در تعریف سامانه مؤدیان مالیاتی در بند "پ" ماده 1 این گونه آمده است: «سامانه‌ای است، تحت مدیریت سازمان امور مالیاتی کشور که در آن، به هر مؤدی، کارپوشه‌ای اختصاص یافته و تبادل اطلاعات بین مؤدیان و سازمان، منحصراً از طریق آن کارپوشه انجام می‌شود. مؤدیان می‌توانند با استفاده از هرگونه سخت‌افزار یا نرم‌افزار، اعم از رایانه شخصی، پایانه فروشگاهی، سامانه‌های ابری یا هر وسیله دیگری که حافظه مالیاتی به آن متصل شده باشد، به سامانه مؤدیان متصل شوند. مرجع نهایی ثبت، صدور و استعلام صورتحساب‌های بانکی، سامانه مؤدیان می‌باشد.»هدف از اجرای قانون سامانه مؤدیان مالیاتی چیست؟
به طور کلی، اهداف اجرای سامانه مؤدیان مالیاتی به این صورت است:- افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق جلوگیری از فرار مالیاتی و کاهش حجم اقتصاد زیرزمینی.
- کاهش هزینه‌های اجتماعی، عملیاتی و اجرایی وصول مالیات از طریق مکانیزه کردن عملیات و بهینهسازی فرآیندها.
- افزایش رضایت صاحبان منافع از طریق بهبود ارائه خدمات به مؤدیان و تسهیل تعامل آنها با سازمان، تکریم مؤدیان و برقراری عدالت مالیاتی.
- ارتقا سطح اشراف اطلاعاتی سیستم مالیاتی از طریق استفاده از همه اطلاعات معاملات مالی.
- تبادل اطلاعات به‌صورت کارآمد و مدیریت امن اطلاعات.
- افزایش سطح تمکین مالیاتی از طریق بهبود روش‌های تشخیص.
- کاهش سهم نفت در بودجه - با توجه به افزایش بودجه از سهم مالیات
- جلوگیری از فرار مالیاتی مؤدیان مالیاتی
مزایا و معایب سامانه مؤدیان مالیاتی
قانون سامانه مؤدیان مالیاتی، مزایا و معایبی دارد که شامل موارد زیر می‌شوند: -
مزایا
- افزایش شفافیت: مشخصات شهروندان و مؤدیان مالیاتی و اطلاعات مالی آنها برای سازمان امور مالیاتی دولت قابل مشاهده است که این ویژگی از هرگونه ابهام در فرآیند انتقال اطلاعات جلوگیری می‌کند.
- افزایش سرعت و دقت در امور مالیاتی: ثبت صورتحساب‌ها و اطلاعات مالیاتی و ارسال آنها به دولت به صورت آنلاین و الکترونیک انجام می‌شود. این امر بسیاری از مراحل زمان‌بر را حذف می‌کند و دقت عملیات را افزایش می‌دهد.
- کاهش هزینه‌ها: انجام آنلاین و مستقیم عملیات، هزینه‌های مربوط به مکاتبات و رفت و آمد و حضور در دفاتر مالیاتی را کاهش می‌دهد.
- جلوگیری از تقلب: اطلاعات مالی و مالیاتی شهروندان و مؤدیان مالیاتی به صورت مستقیم به دولت ارسال می‌شود که این امر از تقلب در ارائه اطلاعات مالیاتی جلوگیری می‌کند.
- سهولت در پرداخت مالیات: پرداخت مالیات با استفاده از سامانه مؤدیان بسیار آسان‌تر و سریع‌تر است و کاربران هر زمانی که بخواهند می‌توانند مالیات خود را در کم‌ترین زمان پرداخت کنند.
-
معایب
- عدم اطمینان به امنیت: به دلیل دسترسی و استفاده از اطلاعات اشخاص و موارد مالی آنها، ممکن است امنیت مورد نیاز فراهم نشده باشد.
- نیاز به دسترسی به اینترنت: با توجه به اینکه این سرویس تنها به صورت آنلاین در دسترس می‌باشد، احتمال وقوع اختلال در اینترنت در بعضی مناطق می‌تواند اشخاص و مؤدیان را دچار مشکل کند.